Program profilaktyki chorób układu krążenia

Choroby układu krążenia (sercowo-naczyniowego) są najczęstszą przyczyną zgonów w Polsce i na świecie. W tej dużej grupie znajdują się choroba wieńcowa, choroby naczyń mózgowych, choroba reumatyczna serca i inne zaburzenia zdrowotne. Zwiększone ryzyko tego rodzaju schorzeń dotyczy zwłaszcza osób z nadwagą i otyłością, nadciśnieniem, podwyższonym poziomem glukozy oraz lipidów we krwi. Problemy z układem krążenia często wynikają z biernego stylu życia, złych nawyków żywieniowych, dietetycznych,
nałogów (papierosy, alkohol) i stresu.
Pomimo coraz lepszej diagnostyki i sposobów leczenia, każdego roku około 200 tysięcy osób umiera z powodu chorób układu schorzeń sercowo-naczyniowych. Dlatego tak ważny jest program profilaktyczny, w ramach którego pacjenci zostają poddani pomiarom:

ciśnienia krwi,
wskaźnika masy ciała (BMI),
poziomu cholesterolu (całkowitego, frakcji LDL, HDL) i trójglicerydów,
poziomu glukozy we krwi.

Na podstawie wyników tych badań lekarz może ocenić stopień ryzyka zachorowania na schorzenia układu krążenia oraz cukrzycę, a także udzielić odpowiednich porad edukacyjnych.

Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje powyższy, bezpłatny program profilaktyki zdrowotnej do osób, które:

w bieżącym roku kalendarzowym mają 35, 40, 45, 50, 55 lat,
są obciążone czynnikami ryzyka: mają stwierdzone nadciśnienie tętnicze, zaburzenia gospodarki lipidowej, nietolerancję glukozy, nadwagę/ otyłość, palą papierosy,
prowadzą siedzący i stresujący tryb życia,
w trakcie ostatnich 5 lat nie korzystały ze świadczeń udzielanych w ramach programu
(również u innych świadczeniodawców).

Jak skorzystać z programu?

Świadczenia w ramach programu realizowane są bez skierowania, przez lekarza POZ (Podstawowej Opieki Zdrowotnej), do którego zdeklarowana jest osoba ubezpieczona. Przed wizytą u lekarza należy się zarejestrować.

Program profilaktyki i wczesnego wykrywania raka szyjki macicy

Rak szyjki macicy jest jednym z najczęstszych nowotworów złośliwych u kobiet. Każdego roku w Polsce na chorobę zapada ponad 3000 pacjentek. Szczyt zachorowań dotyczy kobiet między 45. a 59. rokiem życia. Wśród czynników zwiększających ryzyko rozwoju raka szyjki macicy wymienia się: wczesne rozpoczęcie współżycia płciowego, duża liczba partnerów seksualnych, infekcja wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV- human papillomavirus) zwłaszcza typami wysokiego ryzyka: 16, 18, 31, 33, 35. Kolejnymi z czynników ryzyka są: dysplazja szyjki macicy (określana jako: CIN1, CIN2, CIN 3). wielodzietność (przebycie powyżej 5 porodów), palenie papierosów, niski status socjoekonomiczny.

Narodowy Fundusz Zdrowia dedykuje bezpłatny program profilaktyki raka szyjki macicy kobietom, które:

mają 25-59 lat,
w ciągu ostatnich trzech lat nie miały wykonanej cytologii,
są obciążone zwiększonym ryzykiem zachorowania (są nosicielkami wirusa HIV,
przyjmują leki immunosupresyjne, są zakażone wirusem HPV i nie miały wykonanej
cytologii w ciągu ostatnich 12 miesięcy).

Cytologia, to proste badanie przesiewowe, które w ramach Programu Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy należy wykonywać raz na 3 lata. Co istotne, kobiety, które nie należą do tej grupy wiekowej 25-59 lat, także mogą wykonać bezpłatną cytologię w ramach NFZ.

Jak skorzystać z programu?

Cytologia jest wykonywana w trakcie badania ginekologicznego. Należy ja wykonać między 4 a 20 dniem cyklu (pierwszy dzień cyklu, to pierwszy dzień wystąpienia krwawienia miesiączkowego). W przypadku kobiet, które już nie miesiączkują najlepiej ustalić stały dzień w roku, w którym kobieta będzie sią zgłaszać na badanie. Przed wizytą należy się zarejestrować.

Program Profilaktyki Raka Piersi

Rak piersi (sutka) jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet na całym świecie. Największym ryzykiem zachorowania obarczone są pacjentki w wieku 50-69 lat, jednak ryzyko wzrasta już po 35. roku życia, a przypadki zachorowań dotyczą nawet bardzo młodych kobiet.

Czynnikami podwyższonego ryzyka zachorowania są:

obciążenie rodzinne (rak piersi u matki, siostry, córki; stwierdzona mutacja genów
BRCA1/2),
duża nadwaga,
nadmierne spożywanie alkoholu,
ekspozycja na estrogeny (długotrwałe przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych z estrogenami, hormonalna terapia zastępcza),
wczesna menstruacja (przed 12. rokiem życia),
późna menopauza (po 55. roku życia),
bezdzietność lub urodzenie dzieci po 30. roku życia,
przebycie choroby nowotworowej w przeszłości (rak piersi, jajnika, trzonu macicy).

Profilaktyka raka piersi polega na eliminacji modyfikowalnych czynników ryzyka (rezygnacjaz alkoholu i papierosów, utrzymywanie prawidłowej masy ciała) oraz regularnych badaniach. Terapia raka sutka ma większą szansę na powodzenie, jeżeli nowotwór został wykryty we wczesnym stadium. Dlatego każdej kobiecie zaleca się samobadanie piersi raz w miesiącu, kobietom przed 50. rokiem życia regularne badanie USG, natomiast po 50. roku życia- mammografię, wykonywaną minimum co 24 miesiące.

Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje bezpłatny program profilaktyki raka piersi do kobiet, które:

są w wieku 50- 69 lat i nie miały wykonywanej mammografii w ciągu ostatnich 24
miesięcy
w roku poprzedzającym otrzymały pisemne wskazanie do wykonania ponownego
badania mammograficznego po upływie 12 miesięcy – powodem może być przynależność do grupy podwyższonego ryzyka (rak piersi u matki, siostry lub córki lub stwierdzona mutacja genów BRCA1/BRCA 2).

Programem nie mogą być objęte pacjentki, u których już wcześniej zdiagnozowano zmiany nowotworowe w piersi o charakterze złośliwym.

Jak skorzystać z programu?

Przed badaniem należy zarejestrować się w poradni – osobiście lub telefonicznie.

Ważne informacje dla pacjentek:

zgłaszając się na badanie należy zabrać ze sobą dowód osobisty (potrzebny jest numer
PESEL),
należy wziąć ze sobą zdjęcia lub płytę CD z poprzedniego badania
mammograficznego.

Rak piersi (sutka) jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet na całym świecie. Największym ryzykiem zachorowania obarczone są pacjentki w wieku 50-69 lat, jednak ryzyko wzrasta już po 35. roku życia, a przypadki zachorowań dotyczą nawet bardzo młodych kobiet.

Ważne informacje dla pacjentek:

badanie mammograficzne, wykonywane w ramach Programu Profilaktyki Raka Piersi, jest bezpłatne,
zgłaszając się na badanie należy zabrać ze sobą dowód osobisty (potrzebny jest numer PESEL),
należy wziąć ze sobą zdjęcia lub płytkę z poprzedniego badania mammograficznego.

Przed wykonaniem mammografii pacjentki są proszone o wypełnienie ankiety, która stanowi część Programu Profilaktyki Raka Piersi. Warto więc zabrać ze sobą okulary, jeśli zachodzi taka konieczność.