Prawdopodobnie na myśl o objawach raka piersi, jako pierwszy przychodzi ci do głowy guz, który można zobaczyć lub wyczuć, choć czasami jego obecność można wykryć dopiero w wyniku specjalistycznego badania medycznego.

Oczywiście każda kobieta, która wyczuła guza, powinna niezwłocznie zgłosić się do lekarza.

Warto jednak wiedzieć także o innych niepokojących sygnałach, z których większość jest widoczna gołym okiem.

Rak piersi (sutka) jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet. Przeważnie dotyczy pacjentek w wieku 50-69 lat. Warto jednak mieć świadomość, że ryzyko zachorowania wzrasta już po 35. roku życia. Co więcej, zachorowania zdarzają się nawet u bardzo młodych kobiet.(1,2)

Chociaż statystyki dotyczące raka piersi mogą budzić trwogę, warto potraktować wiedzę na ten temat jako broń przeciwko rakowi. Dlatego tak ważne są badania profilaktyczne i zgłaszanie lekarzowi podejrzanych objawów, które można zaobserwować podczas comiesięcznego samobadania piersi.

Nawet jeżeli wyczuwasz u siebie guzek lub zgrubienie, pamiętaj, że nie zawsze muszą one świadczyć o nowotworze złośliwym, gdyż piersi są podatne na tworzenie się zmian, z których większość ma niezłośliwy charakter.

Ponadto istnieją skuteczne metody terapii nowotworów. Im wcześniejsze jest stadium choroby, tym leczenie jest łatwiejsze, a szanse na wyleczenie znacząco wzrastają.

Objawy raka piersi mogą różnić się u poszczególnych pacjentek (lub pacjentów, gdyż 1% przypadków zachorowań to mężczyźni). Wiele zależy od tego, w jakim stadium rozwoju jest nowotwór, a także od lokalizacji pierwotnego ogniska. Istnieje jednak szereg charakterystycznych objawów, które mogą świadczyć o chorobie nowotworowej. Są nimi:

• zmiany w wyglądzie skóry, jak marszczenie się, zaczerwienienie, wyraźna różnica między jedną a drugą piersią,
• powiększenie rozmiaru lub zmiana kształtu jednej z piersi,
• obecność wydzieliny z brodawki sutkowej,
• wyczuwalny guzek lub zgrubienie, czasami również skóra może wydawać się twardsza, bardziej tkliwa albo cieplejsza,
• podrażnienie i swędzenie piersi,
• łuszczenie się skóry na brodawkach,
• wgłębienie na obszarze piersi, obrzęk piersi,
• ból piersi lub brodawki (zazwyczaj jednak rak piersi jest bezbolesny),
• wciągnięcie brodawki,
• powiększone węzły chłonne pachowe, nietypowa opuchlizna pach.(3,4)

Warto zaznaczyć, że rak sutka nie jest jedną chorobą, a grupą chorób i w niektórych przypadkach nie daje objawów, wówczas sposobem na wykrycie choroby są badania specjalistyczne, zwłaszcza mammografia i USG.

Choć zdarza się to niezwykle rzadko, rak piersi występuje także u mężczyzn. Objawy są wówczas zbliżone do występujących u kobiet. Należą do nich:

• obecność guzka lub zgrubienia w piersi, zwykle niebolesnego,
• zmiany w wyglądzie brodawki sutkowej lub skóry piersi,
• obecność wydzieliny z brodawki sutkowej.(3)

Do wykrycia objawów raka piersi służy nie tylko samobadanie, ale również badania przesiewowe, wykonywane w poradniach. Ze względu na gęstszą budowę piersi młodym kobietom zaleca się USG. Tymczasem pacjentki w przedziale wiekowym 50-69 lat powinny regularnie zgłaszać się na mammografię.(5,6)

Testem, który powinna przeprowadzić każda kobieta, jest badanie na obecność mutacji genów BRCA 1/2. Obecność mutacji zwiększa bowiem ryzyko zachorowania pięcio-dziesięciokrotnie. Potwierdzona testem mutacja lub przynależność do grupy ryzyka ze względu na chorobę u najbliższych krewnych (matka, siostra), kwalifikuje do uczestnictwa w programie profilaktycznym, który powinien zostać ustalony indywidualnie.(6)

Jeśli masz wątpliwości, czy przeprowadzasz badanie piersi prawidłowo, pamiętaj, że zawsze warto porozmawiać o tym z ginekologiem, który udzieli ci na ten temat wskazówek.

Podstawową procedurą jest w tym przypadku operacja. Czasami udaje się oszczędzić pierś, jednak czasami konieczne jest jej usunięcie. Radykalna mastektomia obejmuje również wycięcie pachowych węzłów chłonnych.

Kolejnym krokiem jest pooperacyjna radioterapia (choć nie jest konieczne stosowanie jej we wszystkich przypadkach).

Są również sytuacje, gdy niezbędne jest leczenie systemowe.

Im wcześniejsza była diagnoza, tym leczenie raka piersi jest mniej skomplikowane.(2)

Rokowania dotyczące raka piersi zależą od różnych czynników.

Jeżeli rak jest zlokalizowany tylko w jednej piersi, wówczas istnieje 99% szans, że pacjentka przeżyje co najmniej 5 lat.

Jeśli rak rozprzestrzenił się do lokalnych węzłów chłonnych, szanse przeżycia 5-letniego wynoszą 85%.

Im bardziej zaawansowany jest nowotwór, tym szanse na wyzdrowienie spadają, niemniej medycyna zna wiele pozytywnych przypadków, które pokazują, że nawet ciężką chorobę można przetrwać i wrócić do pełni sił.(7)

Piśmiennictwo:
Smaga A. i wsp. Rak piersi w Polsce – leczenie to inwestycja. https://www.pexps.pl/files/upload/files/Rak-piersi-w-Polsce.pdf Data dostępu: 8.02.2020.

Wysocki W. Rak piersi. https://www.mp.pl/pacjent/onkologia/chorobynowotworowe/162061,rak-piersi Data dostępu: 8.02.2020.
Breast cancer symptoms. https://www.cancercenter.com/cancer-types/breast-cancer/symptoms Data dostępu: 8.02.2020.

Nall R. What signs of breast cancer are there other than a lump? https://www.medicalnewstoday.com/articles/322832.php Data dostępu: 8.02.2020.

Gośliński J. Jak wykonać badanie piersi? https://www.zwrotnikraka.pl/jak-wykonac-badanie-piersi/ Data dostępu: 8.02.2020.

Rak piersi. http://www.puo.pl/badania-profilaktyczne/rak-piersi Data dostępu: 8.02.2020.

Breast Cancer: Statistics. https://www.cancer.net/cancer-types/breast-cancer/statistics
Data dostępu: 11.02.2020.